Leeftijdsgebonden macula degeneratie:(ARMD)
Wat is maculadegeneratie:
Blindheid en slechtziendheid op latere leeftijd van mensen in de Westerse wereld wordt voornamelijk veroorzaakt door maculadegeneratie. Macula degeneratie is een aandoening van het centrale gedeelte van het netvlies, de macula lutea of gele vlek. In de macula, bevinden zich de meeste kegeltjes. Dit zijn de cellen die kleur en contrast kunnen waarnemen. Hierdoor zien we het scherpst met de macula, wat bij lezen, tv kijken, autorijden etc. van groot belang is. Met het ouder worden, wordt de voeding van de macula wat minder, daardoor sterven de kegeltjes af, zodat er op deze plekken niet meer goed kan worden gezien.
Leeftijdsgebonden maculade generatie ook wel leeftijdsgebonden macula degeneratie (LMD) genoemd. Het is een zeer vaak voorkomende oorzaak van onomkeerbaar gezichtsverlies bij personen ouder dan 50 jaar.
Hoewel LMD ook op jongere leeftijd kan voorkomen de zogenaamde Juveniele Maculadegeneratie.
Illustratie van het oog met iris, lens, macula en andere gebieden:
Ook als gevolg van andere ziektes zoals bijvoorbeeld bij suikerziekte, kan maculadegeneratie ontstaan.
Prevalentie:
Macula degeneratie is een van de meest voorkomende oogziektes. Wat precies de oorzaak is van deze aandoening is niet bekend. Op dit moment is er nog geen blijvende effectieve behandeling, of een werkzaam geneesmiddel voor deze aandoening. Uit onderzoek komt naar voren dat naar verwachting, het aantal ogen dat aangedaan is door gevorderd macula degeratie heeft tussen 2 en bijna 3 miljoen oploopt (1) .
Leeftijds gebonden maculadegeneratie is in twee vormen te onderscheiden:
1. De ‘droge’ of atrofische vorm van maculadegeneratie.
2. De ‘natte’ of exudatieve vorm van maculadegeneratie.
De droge vorm is de minst ernstige en de meest voorkomende vorm. Afvalstoffen (drusen) stapelen zich op in de macula en vormen daar kleine bleekgele afzettingen.
Hierdoor ontstaat schade aan het netvlies, en het zicht wordt aangetast.
Vaak zijn beide ogen in meer of in mindere mate aan gedaan.
De droge LMD kan omslaan in een natte LMD.
2. De ‘natte’ of exudatieve vorm van maculadegeneratie.
De droge vorm is de minst ernstige en de meest voorkomende vorm. Afvalstoffen (drusen) stapelen zich op in de macula en vormen daar kleine bleekgele afzettingen.
Hierdoor ontstaat schade aan het netvlies, en het zicht wordt aangetast.
Vaak zijn beide ogen in meer of in mindere mate aan gedaan.
De droge LMD kan omslaan in een natte LMD.
Onderzoek met de M-POD bij JGK:
Om te kijken of het macula pigment goed functioneert, kan een onderzoek gedaan worden met de M-POD (macula pigment optische densiteit meter). Dit apparaat bepaald de dichtheid van het macula pigment. Het meet de gevoeligheid van het netvlies voor bepaalde hoeveelheid blauw licht met een bepaalde frequentie. Hierdoor kan uw optometrist bepalen of er sprake is van een verminderd macula pigment en of u baat zou hebben bij het gebruik van voedingssupplementen.
Wordt er gestart met voedingssupplementen, dan is het belangrijk uw macula pigment regelmatig te laten meten om zo de vooruitgang te kunnen vaststellen. Het advies is om dit halfjaarlijks te laten controleren. Na een aantal halfjaarlijkse metingen is er in het verloop van de grafieken zijn de effecten zichtbaar van het gebruik van deze voedingssupplementen of van het gewijzigde voedingspatroon. De kosten van deze onderzoeken kunt u vinden in onze prijslijst. Volg deze link voor meer informatie over de M-POD
Bent u bekend met ARMD
Bent u bekend met een droge LMD, dan is het belangrijk is dat u dit goed in de gaten houdt.
Dit kunt u doen met bijvoorbeeld een Amsler test (deze testkaart kunt u zonder kosten afhalen in onze praktijk in Hurdegaryp, of gratis downloaden van deze site).
Ziet u bijvoorbeeld vertekeningen die gaan optreden in een raamkozijn of een regel tekst, dan kan dit wijzen op het ontstaan van de ernstiger ‘natte’ vorm van LMD.
Een handig hulpmiddel hiervoor is de zogenaamde Amsler test kaart.
1. Zet uw leesbril op en dek een oog af.
2. Houdt de kaart op ongeveer 30 cm.
3. Fixeer op de centrale punt.
4. Herhaal dit met het ander oog.
5. Als er vervormingen of witte plekken verschijnen in het rooster, raadpleeg dan zo snel mogelijk een oogarts.
2. Houdt de kaart op ongeveer 30 cm.
3. Fixeer op de centrale punt.
4. Herhaal dit met het ander oog.
5. Als er vervormingen of witte plekken verschijnen in het rooster, raadpleeg dan zo snel mogelijk een oogarts.
Amsler test kaart bij macula degeneratie
De ‘natte’ vorm wordt ook wel de exudatieve vorm genoemd. De natte LMD ontstaat wanneer er kleine, nieuwe bloedvaatjes achter de macula gaan groeien. Deze nieuwe bloedvaatjes zijn zwak, lekken bloedplasma en gaan snel kapot, wat een bloeding tot gevolg heeft. Hierdoor gaat het gezichtsvermogen snel achteruit. Bij de ‘natte’ vorm van LMD raken de beelden vervormd, waarna het gezichtsvermogen meestal snel slechter wordt.
Soms blijft het ander oog nog lange tijd goed, maar vroeg of laat zal ook dit oog getroffen worden.
Risicofactoren bij leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
- Leeftijd is de belangrijkste risicofactor voor LMD.
- Roken heeft tot gevolg dat de hoeveelheid beschermende antioxidanten in het lichaam afneemt .
- Vrouwen hebben meer kans op LMD, als gevolg van een lagere oestrogeenspiegel (een hormoon in het bloed) na de menopauze.
- Arteriële hypertensie
- Zwaarlijvigheid
- Erfelijkheid
- Chronische blootstelling aan licht (Draag dus altijd een beschermende bril waneer u in aanraking komt met UV lichtbronnen ( Zonlicht, zonnebank etc.)
- Tekort aan vitaminen en mineralen
- Alcoholgebruik.
De behandeling van maculadegeneratie
LMD kan niet genezen. Wel zal men proberen om de achteruitgang af te remmen of te stoppen. Bij de ‘natte’ vorm wordt vaak een laserbehandeling of fotodynamische therapie voorgesteld. Tegenwoordig is de ‘natte’ vorm ook goed te behandelen met intravitreale injectie (injectie in het oog (Macugen, Lucentis en Avastin)
Praktische tips bij maculadegeneratie
Aangepaste voeding met veel carotenoïden in bijzonder luteïne en zeaxanthine, tonen minder kans aan op LMD. Moeite met uw dagelijkse inname, dan zijn er ook voedingssupplementen.
Groenten die veel carotenoïden bevatten:
- Rauwe peen
- Spruiten
- Mais
- Groene erwten
- Tomaten
- Boerenkool
- Spinazie
- Broccoli
- Tuinbonen
- Bladsla
Onderzoek naar maculadegeneratie
In een grote studie (ARED) is het nut van anti oxiderende vitaminen een zink aangetoond om LMD af te remmen.
Hoewel evenwichtige voeding voldoende vitamines bevat, kan het onder omstandigheden aan te bevelen zijn om een voedingssupplement te gebruiken. Deze voedingssupplementen genezen geen ziekten, maar kunnen helpen de conditie van uw ogen en lichaam te verbeteren.
Er zijn talloze voedingssupplementen die een aanvulling op uw dagelijkse voeding kunnen zijn. Laat u hierover vooraf goed informeren. Hiervoor zijn wij u graag van dienst.
Hoewel evenwichtige voeding voldoende vitamines bevat, kan het onder omstandigheden aan te bevelen zijn om een voedingssupplement te gebruiken. Deze voedingssupplementen genezen geen ziekten, maar kunnen helpen de conditie van uw ogen en lichaam te verbeteren.
Er zijn talloze voedingssupplementen die een aanvulling op uw dagelijkse voeding kunnen zijn. Laat u hierover vooraf goed informeren. Hiervoor zijn wij u graag van dienst.
Meer informatie: Macula vereniging
030- 2980707 of op www.maculavereniging.nl
030- 2980707 of op www.maculavereniging.nl
Referentie:
- Friedman DS, O’Colmain BJ, Munoz B, et al. Prevalence of age-related macular degeneration in the United States. Arch Ophthalmol 2004;122:564-72.