Keratoconus

Keratoconus ontstaat wanneer het hoornvlies een conische uitstulping vertoont. Hierdoor verandert de ronde vorm van het hoornvlies in een kegelvormige uitstulping, wat leidt tot een verdunning van het hoornvlies. Dit kan meestal beide ogen aantasten, maar het kan ook eenzijdig voorkomen. Er zijn enkele overeenkomsten met andere vervormingen van de cornea, zoals keratoglobus en pellucid marginal degeneratie (PMD). Bij deze aandoeningen worden de verschillen voornamelijk bepaald door de grootte, vorm en locatie van de uitstulpingen. Het is belangrijk om deze aandoeningen tijdig te herkennen en te behandelen, omdat ze invloed kunnen hebben op het zicht en de algehele ooggezondheid. Een tijdige diagnose en behandeling zijn essentieel voor een optimaal resultaat. 

De cornea, het heldere deel van het oog, bestaat uit een vlechtwerk van collageen- en eiwitvezels. Wanneer het collageen verzwakt, kan het hoornvlies zijn vorm verliezen. Deze vormfout, vaak ontwikkeld tijdens de puberteit, kan tot ongeveer 40 jaar progressief zijn.

De aandoening wordt in verband gebracht met verschillende syndromen, zoals het Down-syndroom en Leber’s syndroom. Daarnaast is er een connectie met veelvuldig en intensief wrijven in de ogen, evenals met eczeem. In sommige gevallen speelt erfelijkheid ook een rol bij het ontstaan van keratoconus.

Het is belangrijk om alert te zijn op symptomen en tijdig medische hulp te zoeken om verdere complicaties te voorkomen en het zicht te beschermen.

In de beginfase van keratoconus zijn de waarden bij oogmetingen vaak wisselend. De resultaten van verschillende metingen kunnen sterk variëren, en in veel gevallen blijven ze matig, wat ook andere oorzaken kan hebben. Bij een zorgvuldige beoordeling van het hoornvlies kan een topograaf dienen als een effectief meetinstrument om de vormverandering vast te leggen en voor toekomstige vergelijkingen te gebruiken.

Deze vormverandering kan zich ook op de achterzijde van het hoornvlies bevinden. Gelukkig zijn er uitstekende meetinstrumenten beschikbaar om deze veranderingen te detecteren. Keratoconus leidt tot een verdunning van het hoornvlies, waardoor het essentieel is om regelmatig de dikte van het hoornvlies te meten. Dit kan gebeuren met ultrasone metingen via een pachymeter of nog beter, met een voorsegmentoogscan. Regelmatige controle helpt bij het tijdig herkennen van veranderingen in de ooggezondheid.

Wanneer bij één oog keratoconus wordt vastgesteld en het andere oog klachtenvrij is, kan er sprake zijn van een forme fruste keratoconus (FFK). Bij FFK vertoont het hoornvlies aanvankelijk geen abnormale bevindingen tijdens spleetlamponderzoek of cornea-topografie.

Hier komen de aberrometer en de voorsegmentscan goed van pas, omdat zij waardevolle informatie bieden. Bij vermoeden van een FFK worden naast deze metingen ook totale oppervlakmetingen van de cornea en een deel van de sclera (oogwit) uitgevoerd.

Al deze metingen geven op termijn beter inzicht in de ontwikkeling en het verloop van een mogelijke keratoconus die zich nog in de beginfase bevindt. Vroegtijdige detectie is cruciaal voor effectieve monitoring en behandeling.

Cross-linking is een techniek die bedoeld is om de ‘zwakke’ plekken in het hoornvlies te verstevigen en te stabiliseren. Tijdens deze procedure wordt het oppervlak van de cornea behandeld met vitamine B2, dat vervolgens met speciaal licht wordt bestraald.

Eerst wordt het cornea-epitheel, de dunne buitenste laag van het hoornvlies, voorzichtig verwijderd, zodat de riboflavine goed in de cornea kan intrekken. Gedurende een periode van 30 minuten druppelen we de riboflavine-oplossing op het hoornvlies. Daarna volgt een korte bestralingsperiode van 30 minuten met specifieke UV-stralen.

Na de behandeling bedekken we het oog met een bandagelens, die na enkele dagen wordt verwijderd.

Uit diverse onderzoeken blijkt dat deze behandeling geen nadelige effecten op de cornea heeft en dat de progressie van keratoconus meestal stopt. Bovendien treedt bij 65% van de patiënten een verbetering in de gezichtsscherpte op. Meer informatie en ervaringen vindt u op de website van het NLKC.

Speciaal voor het corrigeren van keratoconus zijn er verschillende soorten contactlenzen beschikbaar. Speciale zachte keratoconus contactlenzen kunnen het zicht tot op zekere hoogte goed corrigeren. Daarnaast zijn hybride contactlenzen ook zeer geschikt. Deze hybride lenzen komen in verschillende basisvormen, zoals de ClearKone hybride lens, die ook effectief is voor keratoglobus.

Bij flexibele lenzen zijn er meerdere opties, waaronder de populaire Rose-K lens, die bekend staat om zijn comfort en effectiviteit.

Voor meer uitgesproken vormen van keratoconus zijn mini scleralenzen en full scleralenzen de beste keuze. Deze lenzen bieden uitstekende ondersteuning en kunnen helpen bij het verbeteren van de gezichtsscherpte. Het is belangrijk om samen met een specialist te bepalen welke lens het beste bij uw behoeften past.