Het woord “diaphane” komt van het Franse woord diaphane, wat “doorzichtig” of “transparant” betekent. In de context van een “diafane iris” verwijst dit naar een iris die plaatselijk doorzichtig of transparant is, wat meestal een zeldzaam en soms medisch fenomeen is.

De iris is het gekleurde deel van je oog en regelt de grootte van de centraal gelegen pupilopening. Wanneer er veel licht is, trekt de iris de pupil samen, zodat er minder licht in het oog komt. Bij weinig licht wordt de pupil groter, zodat er meer licht binnenkomt voor beter zicht.

De achterzijde van de iris heeft een speciaal pigmentlaagje dat voorkomt dat hierdoor licht het oog binnenkomt. Dit helpt om te zorgen dat het licht dat (alleen) door de pupil komt, goed wordt gereguleerd.

Bij een diafane iris is de iris doorzichtig of gedeeltelijk doorschijnend. Dit komt doordat het pigment in de iris minder aanwezig is dan normaal. Hierdoor kan er meer licht door de iris heen komen dan bij een gewone iris, wat kan leiden tot problemen met overgevoeligheid voor licht. Mensen met een diafane iris kunnen moeite hebben met fel licht, omdat hun ogen niet genoeg bescherming bieden tegen overmatig licht. Dit kan leiden tot ongemak, zoals wazig zicht of een branderig gevoel in de ogen.

Een diafane iris, waarbij de iris doorzichtig of gedeeltelijk doorschijnend is, kan verschillende oorzaken hebben. Eén van de belangrijkste oorzaken is genetische aanleg, waarbij een gebrek aan pigment in de iris de iris doorschijnend maakt. Dit kan voorkomen bij bepaalde genetische aandoeningen, zoals het Waardenburg-syndroom of albinisme, waarbij er minder pigment (melanine) wordt aangemaakt in de ogen en huid. Bij albinisme kunnen de ogen een lichtblauwe of roze tint krijgen, en de iris kan doorzichtig lijken.

Daarnaast kan een diafane iris ook het gevolg zijn van een verwonding of ontsteking die de pigmentproductie verstoort. Zeldzame oogaandoeningen of genetische mutaties kunnen ook de normale pigmentatie beïnvloeden, waardoor de iris zijn beschermende functie verliest en meer licht doorlaat. Dit kan leiden tot verhoogde lichtgevoeligheid (fotofobie) en problemen met scherp zien, vooral bij fel licht.

Bij preventie van glaucoom bij risicopatiënten wordt somt een klein gaatje bovenin de iris gemaakt, om eventuele toekomstige problemen met de oogdruk te voorkomen. Deze ingreep noemt men een iridectomie, wat soms ‘valse lichtinval” kan veroorzaken.

Soms is het een kwestie van slijtage, doordat de achterzijde van de iris licht tegen de ophangvezels van de ooglens “schuurt”

Wanneer de iris doorzichtig of minder gepigmenteerd is, kan het moeilijk zijn om de onderliggende oorzaak volledig te behandelen, vooral als het genetisch bepaald is. Toch zijn er enkele stappen die genomen kunnen worden om de symptomen te verlichten en ooggezondheid te beschermen.

• Zonnebrillen:

Het dragen van een goede zonnebril met UV-bescherming is essentieel om de ogen te beschermen tegen fel licht en UV-straling. Dit helpt de overgevoeligheid voor licht te verminderen.

• Donkere contactlenzen, pinhole lenzen etc.

Ook met donker gekleurde contactlenzen, kan de invloed van het hinderlijke licht aanzienlijk verminderd worden. Een absorptie waarde van ruim 90% biedt een enorme verlichting. Maar ook een compleet zwarte lens, die de iris volledig bedekt en voorzien is van een open pupil, is mogelijkheid.

• Lichtgevoelige brillen:

Brillen met meekleurende glazen kunnen helpen bij het aanpassen aan veranderende lichtomstandigheden, waardoor ongemak vermindert.

• Oogzorg

Regelmatige controles bij een oogarts zijn belangrijk om eventuele schade of veranderingen in het oog vroegtijdig te detecteren.

• Behandeling van onderliggende aandoeningen:

Als de diafane iris het gevolg is van een medische aandoening, kan het behandelen van die aandoening soms helpen om de symptomen te verlichten of te stabiliseren. Desondanks is het belangrijk om met een arts te overleggen voor een specifieke aanpak.

Overleg met uw oogarts of optometrist. Deze lenzen worden zorgvuldig aan uw oog aangepast, maar u kunt altijd een afspraak maken voor een proefpassing in Hurdegaryp.